Heinrich (Emil) Lenz urodził się 12 lutego 1804 roku w Dorpacie, Imperium Rosyjskie (obecnie Tartu w Estonii). Po skończeniu edukacji, Lenz przyłączył się do ekspedycji która w latach 1823-1826 opłynęła świat, a następnie rozpoczął pracę na Uniwersytecie w Sankt Petersburgu, gdzie pracował aż do swojej śmierci w roku 1865. Lenz jest głównie znany ze swoich prac związanych z elektromagnetyzmem, m.in. zaadoptowaniem trzeciego prawa Newtona do obwodów elektrycznych znanej obecnie jako reguła Lenza, która mówi że prąd indukcyjny (nazywany też prądem wtórnym) wzbudzony w przewodniku pod wpływem zmiennego pola magnetycznego, ma zawsze taki kierunek, że wytworzone wtórne pole magnetyczne przeciwdziała przyczynie (czyli zmianie pierwotnego pola magnetycznego), która go wywołała. Lenz odkrył również niezależnie prawo Joule’a w roku 1842 i asystował Moritzowi von Jacobi przy rozwoju technologii galwanicznej.